روایات و احادیث

(روایتی که هرشب عمرمون باهاش کار داریم)

قالَ مولانا الإمامُ حسنُ بنُ عَلِیٍّ الزّکی العَسکَرِیّ صلواتُ الله علیهما :

قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ علیه و آله السّلام : سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله و سلّم يَقُولُ :

أَ لَا أُخْبِرُكُمْ بِأَكْيَسِ‏ الْكَيِّسِينَ وَ أَحْمَقِ الْحَمْقَى؟ قَالُوا : بَلَى يَا رَسُولَ اللَّهِ ! قَالَ : أَكْيَسُ الْكَيِّسِينَ مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ ، وَ عَمِلَ لِمَا بَعْدَ الْمَوْتِ ، وَ إِنَّ أَحْمَقَ الْحَمْقَى مَنِ اتَّبَعَ نَفْسُهُ هَوَاهَا ، وَ تَمَنَّى عَلَى اللَّهِ تَعَالَى الْأَمَانِيَّ .
فَقَالَ الرَّجُلُ : يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ! وَ كَيْفَ يُحَاسِبُ الرَّجُلُ نَفْسَهُ ؟ قَالَ : إِذَا أَصْبَحَ‏ ثُمَ‏ أَمْسَى‏ رَجَعَ إِلَى نَفْسِهِ ، فَقَالَ : يَا نَفْسِی ! إِنَّ هَذَا يَوْمٌ مَضَى عَلَيْكِ لَا يَعُودُ إِلَيْكِ أَبَداً ، وَ اللَّهُ تَعَالَى يَسْأَلُكِ عَنْهُ فِيمَا أَفْنَيْتِيهِ ، فَمَا الَّذِي عَمِلْتِ فِيهِ ؟ أَ ذَكَرْتِ اللَّهَ أَمْ حَمِدْتِيهِ ؟ أَ قَضَيْتِ حَوَائِجَ‏ مُؤْمِنٍ أَ نَفَّسْتِ عَنْهُ كُرْبَةً ؟ أَ حَفِظْتِيهِ بِظَهْرِ الْغَيْبِ فِي أَهْلِهِ وَ وُلْدِهِ ؟ أَ حَفِظْتِيهِ بَعْدَ الْمَوْتِ فِي مُخَلَّفِيهِ ؟ أَ كَفَفْتِ عَنْ غِيبَةِ أَخٍ مُؤْمِنٍ بِفَضْلِ جَاهِكِ ؟ أَ أَعَنْتِ مُسْلِماً ؟ مَا الَّذِي صَنَعْتِ فِيهِ ؟ فَيَذْكُرُ مَا كَانَ مِنْهُ . فَإِنْ ذَكَرَ أَنَّهُ جَرَى مِنْهُ خَيْرٌ ، حَمِدَ اللَّهَ تَعَالَى ، وَ كَبَّرَهُ عَلَى تَوْفِيقِهِ ؛ وَ إِنْ ذَكَرَ مَعْصِيَةً أَوْ تَقْصِيراً ، اسْتَغْفَرَ اللَّهَ تَعَالَى ، وَ عَزَمَ عَلَى تَرْكِ مُعَاوَدَتِهِ ، وَ مَحَا ذَلِكَ عَنْ نَفْسِهِ بِتَجْدِيدِ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ ، وَ عَرَضَ بَيْعَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيٍّ علیه السلام عَلَى نَفْسِهِ ، وَ قَبُولَهُ لَهَا ، وَ إِعَادَةَ لَعْنِ أَعْدَائِهِ وَ شَانِئِيهِ وَ دَافِعِيهِ عَنْ حَقِّهِ‏ .
فَإِذَا فَعَلَ ذَلِكَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ : لَسْتُ أُنَاقِشُكَ فِي شَيْ‏ءٍ مِنَ الذُّنُوبِ مَعَ مُوَالاتِكَ أَوْلِيَائِي ، وَ مُعَادَاتِكَ أَعْدَائِي‏ :

امام عسکری سلام‌ الله علیه از امام امیرالمؤمنین علیه و آله السلام نقل می کنند که رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمودند :

آیا می خواهید شما را به زيرك ترين زيركان ، و احمق ترین احمق ها آگاه سازم ؟! عرض شد :
بله ای رسول خدا ! فرمودند :
زیرک ترین زیرک ها کسی است که به حساب خود رسیدگی کند ، و براى پس از مرگش كار كند ؛ و احمق ترین احمق ها کسی است که دنبال هواهای نفسانى اش باشد و از خداوند متعال ، آرزوهاى (پوچ) بخواهد !

مردى گفت : اى اميرالمؤمنین ! چگونه کسی به حساب خود رسیدگی کند ؟
فرمودند : وقتی روز را به شب رسانيد ، به خود بگويد :
اى نفس من ! اين روز بر تو گذشت و هرگز باز نخواهد گشت !
خداوند از تو خواهد ‏پرسید كه این روز را در چه كاری به پایان رساندی و چه عملی انجام دادی ؟
آيا به ياد خدا بودى و سپاس او نمودی ؟
آيا نياز مؤمنى را برآوردى ؟
آيا بار غم و رنجى از دل او برداشتى ؟
آیا در نبودن او مراقب و سرپرست خانواده و فرزندانش بودى ؟
آيا بعد از مرگ او در فكر بازماندگانش بودى ؟
آيا با موقعیّتی که داشتی ، از غيبت او خودداری کردی ؟
آيا به يارى مسلمانى برخاستى ؟
خلاصه چه عملى در اين روز انجام دادى ؟!

و آنگاه به ياد هر چه در آن روز كرده است بيفتد !
پس اگر ديد در آن روز ، كارى نيكو كرده است ؛ سپاس خداوند متعال را به جا آورد و بر این توفيق ، او را به بزرگى ياد كند .
امّا اگر دريافت كه كوتاهى يا معصيتى كرده است ، استغفار كند و عزم كند كه ديگر تكرار نکند .

و آن گناهان را با صلوات فرستادن بر محمّد و خاندان پاکش ، عرض بیعت با امیرالمؤمنین علیه السلام و قبول آن ، و لعنت کردن بر دشمنان امیرالمؤمنین علیه السلام و کینه توزان وی و غاصبین حقّش ، پاک کند !
پس وقتی چنین می کند ؛ خداوند عزّوجلّ می فرماید :
با دوست داشتن اولیاء من ، و دشمن داشتن دشمنان من ، در هیچکدام ازگناهان با تو سختگیری نخواهم کرد !

 ( التفسير الإمام العسكري عليه السّلام ، ص 38-39)

اللّهمّ عجّل لولیّک الفرج